Rekuperacja w domu drewnianym szkieletowym – konieczność czy zbędny wydatek?

Budowa domu to sztuka kompromisów i ciągłego liczenia kosztów. Gdy inwestor widzi w kosztorysie pozycję „Rekuperacja” opiewającą na kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych, naturalnym odruchem jest pytanie: „A może zostaniemy przy tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej i zaoszczędzimy?”.

W przypadku domu murowanego z lat 90. dylemat ten byłby uzasadniony. W przypadku nowoczesnego domu szkieletowego odpowiedź wymaga głębszej analizy. Choć wentylacja grawitacyjna wciąż jest stosowana i poprawnie zaprojektowana będzie działać, to rezygnacja z rekuperacji w tej technologii oznacza, że potencjał energooszczędny, za który zapłaciłeś, nie zostanie w pełni wykorzystany. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego w technologii kanadyjskiej wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to wybór logiczny i ekonomiczny.

Dom szkieletowy jest jak termos

Aby zrozumieć różnicę między systemami wentylacji, musisz zrozumieć fizykę budynku szkieletowego. Stare domy często wentylowały się same poprzez nieszczelności w stolarce i murach.

Nowoczesny dom szkieletowy budujemy tak, aby był szczelny jak termos. Ściany wypełnione są wełną i szczelnie zabezpieczone folią wiatroizolacyjną od zewnątrz oraz paroizolacyjną od wewnątrz. To gwarancja, że ciepło nie ucieka przez przegrody. Ale ma to swoje konsekwencje: wilgoć powstająca podczas gotowania, prania czy oddychania musi zostać usunięta, aby uniknąć skraplania się wody na oknach i zagrzybienia konstrukcji.

Wietrzenie jest więc niezbędne. Masz do wyboru dwie metody: tradycyjną wentylację grawitacyjną lub rekuperację.

Wentylacja grawitacyjna – działa, ale jakim kosztem?

Tradycyjna wentylacja (kominy) jest rozwiązaniem wciąż powszechnie stosowanym przez projektantów, również w domach szkieletowych. Jeśli zostanie wykonana poprawnie, zapewni wymianę powietrza. Działa ona na zasadzie różnicy ciśnień i temperatur: zużyte powietrze ucieka kominem, a świeże napływa przez nawiewniki w oknach.

Tu jednak pojawia się konflikt interesów:

1. Inwestujesz w grubą warstwę wełny w ścianach (20-30 cm) i ciepłe okna 3-szybowe, aby zatrzymać ciepło wewnątrz.
2. Jednocześnie, aby wentylacja grawitacyjna działała, musisz wpuścić do środka zimne powietrze z zewnątrz przez nawiewniki.

W efekcie wentylacja grawitacyjna w nowoczesnym, ciepłym domu staje się jego „słabym ogniwem” termicznym. Choć spełnia swoją rolę wentylacyjną, to bezpowrotnie wyrzuca ciepło, za które zapłaciłeś, ogrzewając dom.

Dlaczego rekuperacja wygrywa? Kluczem jest odzysk ciepła

Rekuperacja to wentylacja mechaniczna, która rozwiązuje problem uciekającego ciepła. Jest po prostu znacznie bardziej efektywną formą wietrzenia pomieszczeń.

Zasada jest prosta:

• System wyrzuca z domu zużyte, wilgotne, ale ciepłe powietrze (z łazienki i kuchni).
• System zaciąga z zewnątrz świeże, ale zimne powietrze.
• Oba strumienie spotykają się w centrali (rekuperatorze), w tzw. wymienniku ciepła. Nie mieszają się ze sobą, ale mijają się tak blisko, że zużyte powietrze oddaje swoją energię (ciepło) powietrzu świeżemu.

Efekt? Do salonu wpada świeże, przefiltrowane powietrze, które jest już ogrzane! Odzyskujesz w ten sposób nawet 80-90% ciepła, które przy wentylacji grawitacyjnej uciekłoby kominem do atmosfery. To właśnie ten odzysk energii stanowi gigantyczną przewagę rekuperacji nad grawitacją.

Oszczędności, których nie widać w kosztorysie

Wielu klientów patrzy tylko na koszt instalacji rekuperacji. To błąd. Należy spojrzeć na bilans całej budowy. Jeśli decydujesz się na rekuperację i pompę ciepła (lub ogrzewanie elektryczne), nie musisz budować kominów wentylacyjnych.

Koszt wybudowania dwóch murowanych lub systemowych kominów ponad dach, ich ocieplenia i obróbek blacharskich to znacząca kwota. Nie musisz też kupować nawiewników okiennych. Gdy odejmiemy te koszty, rekuperacja okazuje się znacznie mniejszym obciążeniem budżetu, niż się wydaje. Do tego dochodzą niższe rachunki za ogrzewanie przez całe życie domu – zapotrzebowanie na energię spada realnie o 30-40%.

Komfort i zdrowie – argument dla alergików

Rekuperacja to nie tylko ciepło, to wyższa jakość życia:

• Filtry: Powietrze wchodzące do domu jest oczyszczane. Filtry zatrzymują smog (PM 2.5), pyłki roślin i kurz. To zbawienie dla alergików.
• Cisza: Nie musisz otwierać okien, by mieć świeże powietrze. Jeśli mieszkasz przy ruchliwej ulicy, w domu będziesz mieć ciszę.
• Brak owadów: Świeże powietrze w sypialni bez komarów i much? Przy rekuperacji okna mogą być zamknięte całą noc.

Warunki Techniczne (WT2021) a rzeczywistość

Warto też wspomnieć o normach energetycznych. Obecne przepisy stawiają przed nowymi domami wysokie wymagania dotyczące energooszczędności. Choć możliwe jest odebranie budynku z wentylacją grawitacyjną, to osiągnięcie wymaganego wskaźnika energii pierwotnej (EP) jest wtedy znacznie trudniejsze.

Rekuperacja poprawia bilans energetyczny budynku. Wybierając ją, ułatwiasz sobie spełnienie standardów WT2021 bez konieczności „nadrabiania” wyników innymi, kosztownymi technologiami.

Mit: „rekuperacja hałasuje”

To częsta obawa. Prawda jest taka: hałasuje tylko źle zaprojektowana rekuperacja (zbyt cienkie rury, za duża prędkość powietrza, brak tłumików). Technologia szkieletowa jest idealna pod rekuperację – rury możemy łatwo ukryć w stropach i ścianach, stosując odpowiednią izolację akustyczną. Profesjonalnie wykonanej instalacji w codziennym użytkowaniu po prostu nie słychać.

Podsumowanie

Wentylacja grawitacyjna w domu szkieletowym jest rozwiązaniem dopuszczalnym, ale w dobie rosnących cen energii – po prostu nieopłacalnym w dłuższej perspektywie. System rekuperacji chroni konstrukcję drewnianą przed wilgocią równie skutecznie, ale robi to bez marnowania ciepła. To inwestycja, która zwraca się w komforcie i niższych rachunkach.

Chcesz oddychać czystym powietrzem i płacić mniej za ogrzewanie? Nasze domy projektujemy tak, aby maksymalnie wykorzystać zalety rekuperacji. Skontaktuj się z nami i zapytaj o wycenę pakietu instalacyjnego.

Budujemy domy drewniane szkieletowe w całym województwie podkarpackim.